คนที่คิดจะลงทุนหุ้น พอทำความเข้าใจตัวเองแล้วและคิดว่าจะเอาดีทางสายวีไอหรือการลงทุนแบบเน้นคุณค่า (value investment) หมายถึงการเลือกซื้อหุ้นบริษัทที่ดี ทำธุรกิจที่มีอนาคต มีแนวโน้มการเติบโต และถือหุ้นระยะยาวไปจนกว่าพื้นฐานของบริษัทนั้นจะเปลี่ยน (เดี๋ยวนี้ก็มีสาย hybrid ที่ดูทั้งพื้นฐานและจับจังหวะการลงทุน ไม่ได้ถือยาวชั่วลูกชั่วหลาน แต่จะขายเมื่อราคาถึงเป้าหมาย)         ทุกเพจ ทุกเว็บ ทุกโค้ช ทุกเล่มจะบอกสิ่งที่คุณจำเป็นต้องเรียนรู้ ต้องทำ ต้องอ่านเหมือนกันนั่นก็คือ งบการเงิน         งบการเงินก็เหมือนสมุดรายงานสุขภาพของบริษัทว่าแข็งแรงหรือเปล่า อ้วนหรือผอมเกินไป มีไขมันเลวแค่ไหน งบการเงินเป็นเรื่องชวนปวดหัวอยู่เหมือนกันเพราะค่อนข้างเยอะและยุ่ง         ถ้าเป็นเมื่อก่อน หนังสือสอนการลงทุนอธิบายว่างบการเงินจะประกอบด้วย 3 ส่วน แต่เดี๋ยวนี้เพิ่มเป็น 5 แล้ว ได้แก่ งบดุล งบกำไร-ขาดทุน งบกระแสเงินสด งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของผู้ถือหุ้น และหมายเหตุประกอบงบการเงิน แต่จะขอพูดถึงงบ 3 ตัวแรกพอ         งบดุลเป็นตัวบอกภาพใหญ่ของบริษัท มีทรัพย์สินเท่าไหร่ ส่วนของผู้ถือหุ้นเท่าไหร่ มีหนี้อยู่เท่าไหร่ แล้วก็ตามชื่อ มันควรสมดุลกัน เช่น ถ้ามีหนี้สินระยะสั้นเยอะ แต่มีเงินสดหรือทรัพย์สินสภาพคล่องต่ำ แบบนี้มีจะปัญหา         งบกำไร-ขาดทุน อันนี้ก็ตรงตัว บริษัทมีต้นทุนทำธุรกิจเท่าไหร่ ปีหนึ่งๆ ค้าขายได้ยอดขายแค่ไหน หักลบแล้วเหลือกำไรเท่าไหร่         งบกระแสเงินสด เป็นงบที่บอกว่าบริษัทมีเงินสดในมือมากน้อยแค่ไหน บอกรายรับ-รายจ่ายของบริษัทในแต่ละปี เพราะสภาพคล่องเป็นเรื่องสำคัญของการทำธุรกิจ (เหมือนในชีวิตประจำวันนั่นแหละ) แต่ต้องดูดีๆ การมีกระแสเงินสดเยอะๆ อาจไม่ดีเสมอไป มันมีรายละเอียดต้องใส่ใจ ยกตัวอย่างเงินสดในมือมาจากไหน มันอาจมาจากการกู้เงินก็ได้         บริษัทที่ไม่มีหนี้เลยก็ใช่ว่าจะสมบูรณ์แบบเพราะมันอาจบอกเป็นนัยๆ ว่าบริษัทนั้นไม่มีการขยายการลงทุนก็ได้ เว้นเสียว่าจะใช้เงินในมือตัวเอง         เห็นมั้ยว่าเยอะและยุ่งขนาดไหน อย่างไรก็ตามถ้ารักจะเดินทางนี้ก็ต้องอ่านงบการเงินให้เป็น วิเคราะห์ให้ได้เพราะมันต้องดูประกอบกันทั้งหมด         ถ้าขี้เกียจ...เหมือนเดิม ซื้อกองทุนรวมจะเวิร์คกว่า